Burgerschapsonderwijs met Simulise
In Simulise wordt de ontwikkeling van leerlingen voor Burgerschapsonderwijs zichtbaar en kunnen leerlingen laten zien op welke manier zij betrokken zijn bij maatschappelijke kwesties.
Wat is Burgerschap?
Bij Burgerschapsonderwijs worden leerlingen zich bewust van hun verantwoordelijkheden ten opzichte van anderen in de samenleving. Dit omvat het respecteren van diversiteit, het bevorderen van inclusiviteit en het bijdragen aan een positieve en ondersteunende omgeving.
Het betekent ook het ontwikkelen van kritisch denken over maatschappelijke kwesties en het hebben van een bewustzijn van de wereld om hen heen. Leerlingen worden aangemoedigd om na te denken over sociale, politieke en economische kwesties en te begrijpen hoe deze kwesties van invloed zijn op individuen en gemeenschappen.
Vaardigheden op school
Burgerschapsonderwijs richt zich op het ontwikkelen van begrip, vaardigheden en houdingen die nodig zijn voor actief en verantwoordelijk burgerschap. Deze lessen kunnen gaan over talloze verschillende onderwerpen, waaronder sociale verantwoordelijkheid, diversiteit, democratie, mensenrechten, milieubewustzijn en gemeenschapsbetrokkenheid.
Hóe de lessen worden vormgegeven, dat mag een school zelf invullen. Dit hangt bijvoorbeeld af van de leeftijd van leerlingen en de eigen onderwijsdoelen. Het doel is om leerlingen voor te bereiden op actieve betrokkenheid bij de samenleving en hen te helpen begrijpen hoe hun acties bijdragen aan het vormgeven van een rechtvaardige en inclusieve gemeenschap.
Burgerschap en Simulise
Voor een gerichte aanpak is een portfolio een goede tool om burgerschapsonderwijs concreet en herkenbaar te maken. Hierbij maakt het niet uit of burgerschap een vak is op het rooster, of bij verschillende vakken terugkomt. Het portfolio is dan de centrale plek waar de ontwikkeling van leerlingen zichtbaar wordt.
Leerlingen kunnen hun activiteiten bijhouden, laten zien op welke manier zij betrokken zijn bij maatschappelijke kwesties en bovenal reflecteren op hoe de inzet voor burgerschap heeft bijgedragen aan hun persoonlijke groei en ontwikkeling.
Het portfolio biedt inzicht in de ontwikkeling van de burgerschapsdoelen door middel van aanpasbare spinnenwebdiagrammen. Uiteindelijk nemen leerlingen het portfolio weer mee naar hun vervolgopleiding of de werkvloer, waar zij de burgerschapsvorming voortzetten.
Veelgestelde vragen
Burgerschap is het ontwikkelen van leerlingen die actief meedoen aan de samenleving en een positieve bijdrage leveren aan die samenleving. Het is geen vak, maar een taak van de school. Scholen zijn wettelijk verplicht om deze taak uit te voeren, de inspectie ziet hierop toe.
Burgerschap kent geen eigen kerndoelen. Richtinggevend voor de onderwijspraktijk zijn daarom de huidige kerndoelen PO en onderbouw VO van 2006 die wel een verwantschap vertonen met burgerschapsaspecten.
Leraren en schoolleiders hebben in 2019 voorstellen gemaakt voor de actualisatie van het curriculum. Het programma Curriculum.nu is daarmee afgerond. De opgeleverde voorstellen voor burgerschap zijn gebruikt als één van de bronnen bij de actualisatie van kerndoelen.
Hierbij focust het onderwijs op acht basiswaarden: vrijheid van meningsuiting, gelijkwaardigheid, begrip voor anderen, verdraagzaamheid, autonomie, verantwoordelijkheidsbesef en het afwijzen van onverdraagzaamheid en discriminatie.
Sinds schooljaar 2023 -2024 besteden alle scholen verplicht aandacht aan burgerschapsonderwijs. Wat dat precies inhoudt, daar mogen scholen zelf invulling aan geven. Globaal gaat het erom dat scholen aandacht moeten besteden aan kennis die leerlingen helpt nu en later in de maatschappij te functioneren.